Vrije-hand machinaal borduren: een gelaagd textiellandschap maken (stap‑voor‑stap met tips uit de studio)

· EmbroideryHoop
Vrije-hand machinaal borduren: een gelaagd textiellandschap maken (stap‑voor‑stap met tips uit de studio)
In deze gids leer je stap-voor-stap hoe je een kleurrijk textiellandschap opbouwt met free-motion machinaal borduren en een embellishing machine. Je ziet hoe je stoffen in lagen legt op een versteviging, kleur en textuur toevoegt met bruine, oranje en paarse garens, en fluffy wol en garens vastzet zonder het reliëf te verliezen. Inclusief concrete checks, veelgemaakte fouten (zoals de persvoet vergeten) en oplossingen, plus inzichten uit de reacties over basisstof, stabilizer en inlijsten.

Alleen voor educatieve toelichting. Deze pagina is een educatieve studienota en commentaar op het werk van de oorspronkelijke maker. Alle rechten blijven bij de maker; opnieuw uploaden of herdistributie is niet toegestaan.

Bekijk de originele video op het kanaal van de maker en abonneer je om meer tutorials te steunen — jouw klik helpt duidelijkere stap-voor-stap demo’s, betere camerahoeken en praktijktests mogelijk te maken. Tik hieronder op ‘Abonneren’ om te steunen.

Ben jij de maker en wil je dat we iets aanpassen, bronnen toevoegen of delen verwijderen, neem dan contact op via het contactformulier op de site. We reageren snel.

Table of Contents
  1. Overzicht (wat en wanneer)
  2. Voorbereiding
  3. Setup
  4. Stappen in de praktijk
  5. Kwaliteitscontrole
  6. Resultaat & vervolg
  7. Probleemoplossing

1 Overzicht (wat en wanneer)

Een textiellandschap is een compositie van stoflagen die je met vrije-handsteken tot één geheel borduurt. Ideaal als je houdt van schilderen met textiel: je ‘tekent’ contours, mengt kleuren en versterkt reliëf waar nodig. Deze aanpak is geschikt wanneer:

  • je met verschillende reststoffen wilt werken en tot een coherent beeld wilt komen;
  • je textuur belangrijker vindt dan uiterst strakke lijnen;
  • je zowel naaimachine (free-motion) als een embellishing machine (naaldvilt) tot je beschikking hebt.

Niet geschikt wanneer je exact herhaalbare, gedigitaliseerde patronen zoekt; hier draait het om persoonlijke keuzes, langzaam opbouwen en tussentijds evalueren.

An overhead shot of a sewing machine on a desk in a brightly lit studio, surrounded by various baskets and shelves filled with colorful craft supplies.
An overview of the artist's studio workspace, showcasing the sewing machine ready for use amidst a vibrant array of craft materials.

Pro-tip

  • Werk per zone: ‘land’ (onder) en ‘lucht/bergen’ (boven). Zo voorkom je dat één kleur of textuur het hele werk domineert.

Let op

  • Te veel steken kunnen zachte, pluizige materialen platdrukken. Minder is vaak meer.

Snelcheck

  • Vraag je per strook af: wil ik hier vooral kleur, lijn of volume benadrukken?
A woman with glasses and colorful vest is seen from behind, sitting at a sewing machine, reaching for fabric.
The artist is shown from behind, reaching for a colorful textile piece on her sewing machine, setting the stage for the creative process.

2 Voorbereiding

2.1 Materialen selecteren

  • Stoffen: restjes met variërende textuur (katoen, wol, vilt; exacte soorten in de video niet gespecificeerd). Combineer vlak (katoen) met volumineus (wol/vilt) voor diepte.
  • Garens: bruin voor ‘aardcontours’, oranje voor warmte, paars voor diepte in bergen; aanvullende tinten naar eigen smaak.
  • Versteviging: een scheur- of scheurbare stabilizer (de maker noemt later ‘Stitch and Tear’ in een reactie, merk of dikte in de video niet gespecificeerd).
  • Losse vezels/garens: voor accenten en volume.

Uit de reacties

  • Beginners vroegen naar een basisstof: de maker gebruikte vroeger dekens, tegenwoordig calico of katoen; voor een zachte, gewatteerde feel werkt katoenen gordijnvoering ook. Daarna voegt ze een scheur-stabilizer toe voor het machinaal borduren.
Close-up of hands guiding layered, textured fabrics under a sewing machine's needle, with purple and orange threads forming stitches.
Hands skillfully guide textured fabric layers under the sewing machine's needle, initiating free-motion stitching on a colorful textile landscape.

2.2 Gereedschap klaarleggen

  • Naaimachine met vrije-hand mogelijkheid (free-motion). Specifieke machine of spanningen: in de video niet genoemd.
  • Duidelijke of transparante naaivoet voor zicht op het werk.
  • Embellishing machine (naaldvilt) met meerdere scherpe naalden; geen garen nodig.
  • Schaar en spelden.

Let op

  • De naalden van de embellisher zijn scherp. Werk rustig en houd vingers uit de buurt.
The artist, wearing glasses and a pink vest, sits at her desk, gesturing with her hands while speaking to the camera.
The artist speaks to the camera, sharing her passion for textiles and inviting viewers into her creative space, with textile art visible in the background.

2.3 Werkvlak en lagen bouwen

  • Werkplek op orde: de studio in de video is ‘een beetje rommelig’, maar zorg dat jouw machine, stoffen en garens goed bereikbaar liggen.
  • Leg de stoffen in landschapsbanen op de stabilizer; denk aan horizon, bergpartijen en voorgrond.
  • Fixeer licht met spelden waar nodig, vooral bij dikke lagen.

Beslisboom

  • Veel stretch of pluizige lagen? Start met de embellisher om vezels te verankeren, voeg daarna de stabilizer toe voor het stikwerk.
  • Platte katoenen lagen? Je kunt meteen free-motion stikken op de stabilizer.

Checklist voorbereiding

  • Stoffen geselecteerd op kleur en textuur
  • Garens uitgekozen en getest op de stof
  • Stabilizer aanwezig (type en merk vrij; video noemt geen specificaties)
  • Embellisher en naaimachine binnen handbereik
The artist holds up a 'Creative' magazine with a starry embroidery design on the cover, showing an article inside.
The artist proudly displays an issue of 'Creative' magazine, opening it to an article featuring her work and YouTube channel, inviting new audiences.
The artist holds up two intricately stitched textile Christmas baubles, one colorful and one white, representing her online workshops.
Showcasing her online workshop offerings, the artist displays two beautiful textile Christmas baubles, inviting viewers to learn her techniques.
The artist holds up a finished textile landscape, featuring layered fabrics in blues, purples, oranges, and deep reds, before final touches.
The artist presents her nearly completed textile landscape, highlighting the vibrant colors and rich textures achieved through fabric layering and stitching.

3 Setup

3.1 Naaimachine instellen (free-motion)

  • Steektype: free-motion (in de video als hoofdtechniek vermeld). Laat de transporteur zakken als jouw machine dat vereist; exacte instellingen zijn niet genoemd.
  • Voetje: een doorzichtig voetje geeft zicht op de lijnen en texturen.
  • Garen: begin met bruin voor de ‘landcontours’. Test op een reststuk.

Waarom zo?

  • Vrije-hand controle laat je ‘tekenen’ met de machine en je langs texturen bewegen, in plaats van ertegenin.

Snelcheck

  • Lopen de lijnen gelijkmatig wanneer je langzaam beweegt en de stof zelf leidt? Zo ja: je setup klopt.
Close-up of hands guiding textured fabric under a sewing machine's clear foot, stitching with brown thread to secure layers.
Using brown thread, the artist free-motion stitches across layers of textured fabric, slowly building the landscape's foundational contours.

3.2 Embellishing machine klaarzetten

  • De embellisher gebruikt meerdere scherpe naalden om vezels in elkaar te duwen, zonder garen.
  • Gebruik deze voor losse wol, vilt en pluizige garens die je boventekstuur wil geven.

Waarom zo?

  • Je behoudt volume; met stiksels alleen druk je deze materialen sneller plat.
Hands adjust fabric under the sewing machine, guiding it to create free-motion stitches along varied textures with brown thread.
The artist carefully adjusts the fabric, demonstrating the delicate balance of guiding thick textures under the needle to create flowing lines.

Checklist setup

  • Free-motion voetje geplaatst en transporteur ingesteld
  • Juiste garen op de bovenklos, proeflapje getest
  • Embellisher getest met jouw materiaal

4 Stappen in de praktijk

4.1 De aarde tekenen met bruin

1) Brown on top: rijg bruin garen in. Begin onderin het landschap op de dikkere lagen. Beweeg langzaam en teken horizontale lijnen die licht meanderen. 2) Varieer richting: laat lijnen soms hellen of buigen; zo suggereer je glooiing en diepte. 3) Houd controle: bij dikke lagen is rustig werken cruciaal; ‘wat is de haast?’ geldt hier echt.

Verwacht resultaat

  • Rustige, doorlopende lijnen die als contouren over de lagen liggen; geen getrek of pluk.

Let op

  • Te snel stikken geeft slingerlijnen en kans op kluwen. Verlaag je tempo en adem mee met je handbeweging.
Close-up of layers of orange and brown fabrics with free-motion stitching, highlighting the depth and texture created by contrasting threads.
A detailed view of the rich, multi-layered fabric with orange stitching, showing how threads integrate with the natural texture to create depth.

4.2 Warmte toevoegen met oranje

1) Wissel naar oranje: breng subtiel kleur in zonder overal dicht te naaien. 2) Doseer dichtheid: oranje is accent; laat de stof spreken. Te veel steken = textuurverlies. 3) Kleurreferentie: leg het oranje garen vóór het stikken even los op de stof om te zien hoe het optisch mengt.

Verwacht resultaat

  • Warme glans die de basisvormen ondersteunt, met zichtbaar reliëf ertussen.

Snelcheck

  • Zie je nog duidelijk de vezelige randen en lagen onder het oranje? Dan is je dichtheid goed.
Hands guide purple and blue fabrics under the machine, stitching with a contrasting thread to add detail to the mountain layers.
The artist works on the mountain section, adding subtle purple and blue stitching to blend colors and enhance the visual flow of the landscape.

4.3 Diepte bouwen in bergen met paars

1) Wissel naar paars: richt je op de bergpartij. Voeg net genoeg tintverschil toe voor cohesie. 2) Kleurinteractie: dezelfde draad oogt bruin naast paars en paars naast oranje; bekijk combinaties op de stof zelf. 3) Coherentie: herhaal kleine paarse touches in aangrenzende stroken voor visuele samenhang.

Verwacht resultaat

  • Bergdelen met nuance en samenhang zonder dat het geheel één plakkaat wordt.

Pro-tip

  • Stop, kijk, voel, beoordeel. Het proces vormt het werk; je mag altijd later een klein accent toevoegen.
Close-up of textured fabric with purple, orange, and red threads, showing the blending and contrasting colors created by free-motion stitching.
A close-up reveals the vibrant interplay of colors and textures, with various threads stitched over fabric to create a dynamic visual effect.

4.4 Vezels verankeren met de embellisher

1) Kies volume-zones: losse garens en vilt die bovenop moeten blijven. 2) Embellish light: duw vezels met korte, gerichte bewegingen in de onderlaag; geen garen nodig. 3) Stabilizer timing: is het geheel nog te zacht om te stikken? Voeg dan nu pas de stabilizer toe.

Let op

  • De naalden zijn scherp. Werk met vlakke hand en verplaats je materiaal in kleine stappen.

Verwacht resultaat

  • Pluizige delen zitten vast maar behouden volume en leven.
Hands guide loose pink yarns and fabric under an embellishing machine, which uses needles to integrate the fibers without thread.
The artist uses an embellishing machine to secure loose pink yarns, demonstrating how sharp needles push fibers together to create a felted texture.

4.5 Finishing stitches zonder volume te verliezen

1) Presser foot down: controleer vóór elke steek dat de persvoet omlaag is. 2) Fixeer strategisch: zet minimale steekjes op de embellished zones, alleen waar het echt nodig is. 3) Kleurmatch: kies eventueel een licht rozige tint om roze vilt te integreren zonder contrast.

Snelcheck

  • Blijft het zachte materiaal opveren als je er licht op drukt? Dan is het niet platgestikt.
The camera focuses on a sewing machine's needle and foot, showing tangled thread underneath due to the presser foot not being lowered.
An honest 'oops' moment: tangled threads under the needle caused by forgetting to lower the presser foot, a common mistake shared transparently.
Hands guide pink felt under the clear foot of a sewing machine, stitching slowly with matching pink thread to integrate it into the landscape.
With pink thread, the artist carefully stitches fluffy pink felt into the landscape, ensuring it’s secured while maintaining its textured volume.

Checklist uitvoering

  • Contours (bruin) gelijkmatig en rustig aangebracht
  • Accenten (oranje/paars) spaarzaam en doelgericht
  • Embellished delen vast maar volumineus
  • Persvoet-check gedaan vóór het stikken

Tussenopmerking (niet gebruikt in deze demonstratie)

  • Bij traditioneel machinaal borduren met strak ingespannen stof gebruiken sommigen magnetische borduurringen; voor dit zachte, laagjesproject werd dat niet toegepast.

5 Kwaliteitscontrole

5.1 Tekening en samenhang

  • Landcontours: de lijnen volgen een natuurlijke, horizontale flow met lichte variaties.
  • Kleurmix: oranje brengt warmte; paars geeft diepte; niets overheerst.
  • Overgangen: herhaalde tinten zorgen voor coherentie tussen stroken.

Snelcheck

  • Knijp je ogen half dicht: zie je nog duidelijke zones zonder harde randen? Dan is je balans goed.

5.2 Textuur behouden

  • Druktest: volumineuze delen moeten veerkrachtig aanvoelen.
  • Lichtval: strijk met zijdelings licht; textuur mag schaduwen vangen.

Let op

  • Zie je glans op teveel naadjes en weinig schaduw? Mogelijk te dicht gestikt; laat gedeelten ongemoeid of werk erboven met losse vezels.

5.3 Achterzijde en stabilizer

  • Verwacht geen sporen van de embellisher achterop: die duwt vezels in elkaar zonder garen.
  • De stabilizer kan na het embellishen zijn toegevoegd om free-motion te ondersteunen.
The completed textile landscape, a vibrant blend of layered fabrics in blues, purples, oranges, and deep reds, is presented on a white background.
The finished textile landscape, a stunning compilation of diverse fabrics and intricate stitching, is displayed, showcasing the project's success.
The back of the textile landscape is shown, revealing intricate tangles of bobbin and top threads on the stabilizer, documenting the stitching process.
The reverse side of the landscape, showing the dense network of threads and stabilizer, offers insight into the underlying structure of free-motion embroidery.

6 Resultaat & vervolg

6.1 Wat je ziet

  • Een rijk gelaagd landschap met duidelijke kleurbanen (blauw/paars/oranje/roodtonen) en tastbaar reliëf.
  • Losse uiteinden zijn netjes weggeknipt; de achterzijde toont het ‘netwerk’ van stiksels en stabilizer.
The finished textile landscape is placed within a white border, framing the artwork and enhancing its visual appeal for display.
The completed textile landscape is presented with a white border, demonstrating its potential for framing and elevating its artistic presentation.

6.2 Presentatie: kaderen zonder glas

  • Een witte passeer-rand of ruim vlak rond het werk laat de texturen spreken.
  • In de reacties geeft de maker aan te kiezen voor een diepe lijst zónder glas: zo blijft het textiel voelbaar en beschermd door diepte in de lijst.

Vervolgopties

  • Hang het werk vrij of in een diepe lijst; maak reeksen met variatie in kleur of seizoen.

Snelcheck

  • Houd het werk onder verschillende lichtomstandigheden; komt het reliëf overal tot zijn recht?

Uit de community

  • Enkele kijkers vonden het werk zonder traditionele lijst sterker; presentatie blijft een esthetische keuze.

7 Probleemoplossing

Symptoom → Oorzaak → Actie

1) Kluwen onder de naald

  • Oorzaak: persvoet niet omlaag bij start.
  • Actie: stop, verwijder kluwen, rijg indien nodig opnieuw in, persvoet omlaag, herstart langzaam.

2) Dikke lagen schuiven niet soepel

  • Oorzaak: te snel bewegen of hoeken te scherp nemen.
  • Actie: verlaag tempo; leid de stof in ruime bogen; maak kortere trajecten en pauzeer tussendoor.

3) Textuur wordt plat

  • Oorzaak: overmatig dicht stikken op pluizig materiaal.
  • Actie: embellish eerst licht om te verankeren; voeg dan slechts enkele ankersteken toe.

4) Kleuren ‘vloeken’ op de top

  • Oorzaak: garencontrasten reageren anders op naburige kleuren.
  • Actie: leg draden eerst los op de stof; test op een reststuk; kies een iets andere tint of verlaag steekdichtheid.

5) Achterzijde rafelt of mist stabiliteit

  • Oorzaak: stabilizer te laat of niet aangebracht.
  • Actie: voeg een scheur-stabilizer toe zodra je free-motion gaat doen; hecht randen extra waar nodig.

Pro-tip

  • Werk in ‘streaks’: 10–15 cm per keer en dan stoppen, terugkijken, bijsturen. Zo groeit je landschap organisch.

Uit de reacties

  • Basisstof en stabilizer: experimenteer met wat je hebt (calico/katoen, oude deken, gordijnvoering), en voeg ‘Stitch and Tear’ toe voor het machinale deel.
  • Inlijsten: een diepe lijst zonder glas beschermt en laat textuur leven.

Aanvullende noot (algemeen, niet gebruikt in de video)

Kleine marktoriëntatie (algemeen, niet toegepast in deze demonstratie)

Praktijktip voor planning