Table of Contents
1 Overzicht (wat en wanneer)
3D puff voegt een laag foam onder je steken toe, waardoor letters en vormen tastbaar omhoogkomen. Het effect werkt bijzonder goed op gestructureerde trucker- of snapback-petten. In dit project is het ontwerp ‘RTM’ (een cattle brand), gedigitaliseerd voor 3D puff door JA Digitizing Studios. De uitvoering: Ricoma TC, wit garen op een grijze Richardson-pet, snelheid 300 spm, naald #7 voor wit garen.

Wanneer is deze techniek ideaal?
- Als je een vet, minimalistisch logo wil dat opvalt op een pet.
- Voor korte tot middelgrote woorden/monogrammen met voldoende kolombreedte.
- Op gestructureerde petten die stevig blijven tijdens het stikken.
Wanneer liever niet?
- Bij extreem dunne letters: de foam kan eronderuit piepen of onvoldoende steun krijgen.
- Op zeer rekbare of slappe basismaterialen: de randafwerking wordt dan lastiger.
Let op: centrering kan soms optisch vertekenen. Een letter (zoals T) op de naad kan ‘scheef’ lijken, terwijl het ontwerp daadwerkelijk goed gecentreerd is gemeten van uiterste links naar rechts. In dit project speelde precies dat: visueel leek het T-gedeelte niet exact op de middennaad, maar gemeten zat de compositie netjes in balans.
2 Voorbereiding
- Ontwerp en bestanden: gebruik het digitized bestand voor 3D puff (hier: RTM van JA Digitizing). Controleer vooraf of je bestand specifiek voor 3D puff is ingericht (dit werd in het project door de digitaliseerder verzorgd).

- Pet en frame: een Richardson-pet en een cap frame. Beslis of je het ontwerp gecentreerd wilt; in dit geval is gekozen voor het midden.
- Foam: drie diktes getest; gekozen werd de middelste dikte. De specifieke dikte werd niet exact benoemd in de bron, alleen “middel”. Bestellen kan bijvoorbeeld via Allstitch.com (genoemd in reacties).
- Garenkleur: wit (naald #7). De keuze voor wit gaf maximale contrast op grijs.
- Werkplek: maak ruimte rond je machine; in de video stond er een klein kacheltje te zoemen—niet relevant voor de kwaliteit, maar wees je bewust van geluid en veiligheid.
Pro-tip Investeer in een goede digitizer voor 3D puff. In dit project kostte het $35 en leverde dat een zichtbaar schone, foutloze steekvolgorde op.
Snelcheck
- Bestandscontrole: juiste 3D puff-versie geladen?
- Foam: middel-dik, op maat gesneden voor volledige dekking.
- Pet: schoon en vrij van pluis.
Checklist voorbereiding
- [ ] Digitized 3D puff-bestand klaar
- [ ] Richardson-pet en cap frame gereed
- [ ] Foam (middel) op maat
- [ ] Garenkleur gekozen (wit)
- [ ] Werkplek vrij en goed verlicht
3 Setup
3.1 Machine en frame monteren
Span de pet zorgvuldig in het cap frame. Trek de stof strak en glad en controleer dat de sluiting van het frame correct vergrendelt. Meerdere pogingen om perfect te centreren zijn normaal; neem die tijd—dat voorkomt scheve resultaten later.

Bij dit project is de pet vervolgens op de cap driver van de Ricoma TC geschoven en vergrendeld. Controleer altijd of het frame echt vastklikt voordat je begint; een ‘halve klik’ kan later vibreren of verschuiven.


3.2 Bestanden en basisinstellingen
- Laad het RTM-bestand (USB-stick kan, zoals in het project).
- Controleer de weergave op het scherm: op een cap frame staat het ontwerp ondersteboven—dat is normaal.
- Snelheid: stel in op 300 spm voor deze eerste run. Later kun je verhogen (hierna werd 500 spm als haalbaar genoemd, maar niet in deze sessie).


Snelcheck
- [ ] Cap frame zit muurvast op de driver
- [ ] Juiste ontwerpbestand zichtbaar (ondersteboven is oké)
- [ ] Snelheid 300 spm ingesteld
Checklist setup
- [ ] Ingespannen pet is vlak en strak
- [ ] Driver vergrendeld
- [ ] Correct bestand geladen
- [ ] Snelheid gecontroleerd
4 Stappen in de praktijk
4.1 Tracen voor nauwkeurigheid
Stel naald #7 in voor wit garen en centreer de naald op de middennaad van de pet. Voer eerst een normale trace uit om het globale bereik te zien, daarna een contour trace om de exactere grenzen te checken. Verplaats het ontwerp indien nodig omlaag/omhoog of links/rechts en vergrendel het opnieuw. Dit project vroeg om een tikje lager positioneren voor een betere optiek.


Let op Vergeet je kleurinstelling niet te bevestigen. In dit project werd dit één keer vergeten en is via ‘float mode’ teruggesprongen naar het begin. Dat werkte prima, maar kost onnodig tijd.
4.2 Foam kiezen en plaatsen
Kies de middelste foamdikte wanneer je twijfelt tussen drie opties. Snijd een stuk dat royaal over het ontwerp valt. Leg de foam vlak op de pet, zonder vouwen. De eerste steken verankeren de foam; tot die tijd kun je hem licht vasthouden.


Pro-tip Komt de foam nét voorbij de rand van het ontwerp? Dat is goed—zo voorkom je kale randen. Overtollige foam scheur je na afloop weg.
4.3 Starten en monitoren
- Staat de kleur op naald #7? Zo niet: setten en via float mode terug naar start.
- Druk op start. In de eerste seconden kun je de foam subtiel tegenhouden tot de randlijnen vastzitten.
- Laat vervolgens de machine z’n werk doen en observeer: trek, breuken of schuiven? In dit project liep alles vloeiend op 300 spm, zonder naaldbreuken.


Snelcheck tijdens stikken
- Eerste contouren liggen strak tegen de foam
- Geen schuiven van foam of pet
- Geen breuken of overslagen
Checklist uitvoering
- [ ] Kleur en naald correct
- [ ] Foam ligt vlak
- [ ] Traces uitgevoerd en positie bevestigd
- [ ] Monitoring in de eerste 30 seconden
5 Kwaliteitscontrole
5.1 Wat is ‘goed’ bij 3D puff?
- ‘Puffiness’: voelbaar reliëf, letters ogen volumineus en strak.
- Randen: satijnsteken dekken de foam volledig af; geen foam die erdoorheen prikt.
- Consistentie: geen losse lussen of duidelijke spanningsverschillen.
- Centrering: beoordeel compositie van uiterste links tot rechts; laat je niet misleiden door één letter op de middennaad.
5.2 Afwerking
Haal de pet uit de machine, scheur overtollige foam rondom weg. Verwijder het cap frame en scheur de backing-stabilizer weg. Kleine foamrestjes kun je desgewenst heel voorzichtig wegbranden met een aansteker—doe dit met beleid en veiligheid voorop. De video noemt deze stap, maar toont hem niet in beeld.

Let op Gebruik vuur uiterst spaarzaam en op veilige afstand van stof en garen. Houd blusmogelijkheden bij de hand en werk in een geventileerde ruimte.
Snelcheck na afloop
- [ ] Foam netjes weggescheurd
- [ ] Randen schoon en dicht
- [ ] Backing verwijderd zonder pluizen
- [ ] Compositie oogt in balans
6 Resultaat & vervolg
Het eindresultaat: een witte RTM in 3D puff op grijs—scherp en volumineus, zonder naaldbreuken, in één run. Er ontstond een lichte optische illusie rondom de T op de middennaad, maar gemeten zat de compositie goed. Dit bevestigt het belang van meten in plaats van puur op het oog beoordelen.
Wat kun je hierna doen?
- Snelheid stapsgewijs verhogen als je vertrouwen hebt (bijv. richting 500 spm, zoals overwogen na deze eerste run).
- Varianten testen: andere foamdikte (nog niet gedaan in dit project), of omgekeerde kleurcombinaties.
Pro-tip Wie veel petten borduurt, kan profijt hebben van een inspanstation om steeds consistent te positioneren; check of jouw accessoirelijn dat ondersteunt. Als je met hoopmaster inspanstation werkt, kun je de repetitie nauwkeuriger en sneller maken zonder op het gevoel te hoeven vertrouwen.
7 Probleemoplossing
Symptoom → Oorzaak → Actie
- Ontwerp lijkt niet gecentreerd → Optische illusie door lettervorm op middennaad → Meet links- en rechtsmarge van het volledige ontwerp; verplaats op basis van meting, niet alleen op de naad.
- Foam verschuift in de eerste steken → Nog niet verankerd → Houd de foam licht vast tijdens de allereerste steken totdat de randsteken hem grijpen.
- Kleur niet juist gestart → Kleur niet geselecteerd → Gebruik float mode om terug naar het begin te gaan, kleur selecteren, opnieuw starten.
- Naaldbreuken (historisch op andere machine) → Snelheid/structuur/hooping kunnen bijdragen → Start rustiger (300 spm), focus op strakke hooping en goed gedigitaliseerd 3D puff-bestand.
- Randen tonen foam → Foam te dik/thin of onvoldoende dekking in bestand → Kies middel-dik foam; als probleem aanhoudt, laat het bestand (vooral satijnkolombreedtes en capping) nakijken door de digitizer.
Sneltest: plaatsingszekerheid
- Trace normaal en contour; als de contour aan de rand van panelnaden komt, verplaats enkele millimeters en trace opnieuw. Deze dubbele check bespaart herwerk.
Let op Gebruik geen overmatige kracht bij het wegscheuren van foam of backing om naad- of steekbeschadiging te voorkomen. Werk in kleine stukjes.
8 Uit de reacties
- Over ‘serpent font’: meerdere vragen wezen op een ‘font’, maar dit ontwerp was geen lettertype; het is op maat gedigitaliseerd door JA Digitizing Studios. Wie een vergelijkbare look wil, kan een font zoeken of opnieuw laten digitaliseren.
- Herkomst foam: in de reacties werd Allstitch.com genoemd als aankoopbron voor foam.
- Naald- vs draadbreuk: er was expliciet sprake van naaldbreuken (7 stuks) in een eerdere ervaring op een andere machine; in dit 3D puff-project met de Ricoma TC traden geen breuken op.
- Insteken van garen: met de hand, en als hulpmiddel werden Cricut-pincetjes genoemd om de draad onder de persvoet door te pakken.
Tot slot: zelfvertrouwen in cap hooping groeit met herhaling. Iemand merkte op bang te zijn voor het cap frame; het beste advies uit de thread was: “Goede hooping maakt het verschil.”
—
Verdiepende tip voor gevorderden Als je workflow al inzet op losse magnetische oplossingen, plan dan je teststiksel zo dat je referentiepunten hebt voordat je vol 3D puff gaat; dat helpt vooral wanneer je met magnetische borduurringen experimenteert voor niet-standaard projecten.
Oriëntatie op accessoires Werk je vaak in series en wil je consistentie, dan kan een inspanhulp handig zijn. Let wel: de werkwijze hierboven is uitgevoerd met het standaard cap frame. Gebruik je liever externe klem- of magneetranden, test dan eerst op restmateriaal. Zolang je je trace en contour-checks blijft doen, kun je ook met magnetisch borduurraam voor borduurmachine-oplossingen controle behouden.
Compatibiliteitsoverwegingen Sommige borduurders combineren pettenwerk met modulaire frames en inspanstations. Wil je binnen een gemengde machinevloot werken, check dan vooraf de maatvoering. Voor wie merkbreed werkt, kan het nuttig zijn om documentatie bij de hand te hebben—zeker als je tussen systemen schakelt zoals ricoma borduurringen of alternatieven. Het principe blijft: strak inspannen, tweemaal tracen, rustig starten.
Efficiëntie bij herhaalopdrachten Bij reeksen petten bespaar je tijd door je referentieinstellingen vast te leggen. Een positioneerhulp zoals hoop master inspanstation maakt reproduceerbare centrering eenvoudiger, vooral wanneer meerdere operators aan één lijn werken.
Aanvullende teststrategie Plan bij nieuwe materialen een proefstiksel zonder foam om spanning en uitlijning te checken. Daarna pas de 3D puff-run. Werk je vaak met verschillende machines, houd dan een klein logboek bij van snelheden en resultaten; dat is bijzonder nuttig wanneer je schakelt tussen setups, bijvoorbeeld als je naast cap frames ook werkt met magnetische borduurringen voor borduurmachines.
